Elke ouder kent het moment: het plotselinge geschreeuw, het stampen van voeten, en de tranen: Je kind heeft een driftbui. Deze intense uitbarstingen zijn een onderdeel in de ontwikkeling van je kind, maar kunnen vaak leiden tot gevoelens van frustratie en onzekerheid bij ouders. Driftbuien zijn een uiting bij kinderen als de emotie te hoog oploopt en ze het niet meer op een rustige manier kunnen uiten. Je kind wilt dit niet, maar kan niet anders. Vaak omdat ze nog niet de taalvaardigheden hebben ontwikkeld om hun emoties op een andere manier te communiceren.
Verwachtingen voor driftbuien kunnen per kind en leeftijd variëren. Peuters en kleuters ervaren vaak driftbuien als onderdeel van hun normale groei. Deze uitbarstingen zijn meestal het resultaat om grote emoties te verwerken of hun wil om onafhankelijkheid en autonomie te uiten. Naarmate kinderen taalvaardigheden verder ontwikkelen, kunnen ze op meer gepaste manieren hun emoties uiten, en zouden de frequentie en intensiteit van driftbuien omlaag moeten gaan.
Een veelgestelde vraag van ouders is: “Is er iets mis met mijn kind?”, of “Heeft mijn kind gedragsproblemen?”. Het korte antwoord is nee, je kind moet alleen nog leren om op een meer adaptieve de heftige emoties te uiten. Maar als driftbuien extreem intens zijn of te vaak voorkomen, kan dit een teken zijn om aan de bel te trekken en hulp van buiten je eigen kring in te roepen. Er is nog steeds geen reden voor zorg, maar het is wel belangrijk dat er iets verandert.
Door te begrijpen wat normaal is voor de leeftijd van een kind en wanneer het belangrijk is om op korte termijn een verandering door te voeren, kunnen ouders beter voorbereid zijn om hun kinderen te ondersteunen en te weten waar ze het beste aan de bel kunnen trekken. Ik zal enkele strategieën voorleggen die je als ouder kunt gebruiken om je kind met heftige emoties om te leren gaan, en ook hoe je om kunt gaan met de sociale druk die vaak gepaard gaat met deze uitdagende ouderlijke momenten.
Het gezegde luidt dat voorkomen beter is dan genezen. En driftbuien kunnen vaak voorkomen worden door signaleren op te pakken en een omgeving te creëren die stabiliteit en begrip bevordert. Dit zijn enkele strategieën die ouders kunnen helpen om de frequentie en intensiteit van driftbuien te verminderen:
Routine en voorspelbaarheid bieden een kindveiligheid. Weten wat ze kunnen verwachten geeft namelijk een gevoel van controle. Creëer dagelijkse routines met vaste tijden voor maaltijden, spelletjes, en bedtijd. Dit helpt kinderen om te begrijpen wat er van hen verwacht wordt en wanneer, wat de kans op frustratie vermindert.
Om driftbuien te minimaliseren is het belangrijk dat de emotionele emmer niet overloopt. Zie je dat je kind overprikkeld raakt of vermoeid, biedt dan een omgeving waar je kind tot rust kan komen. Zorg voor een rustige plek waar je kind zich kan terugtrekken als alles te veel wordt. Zorg ervoor dat de slaapkamer niet een plek is waar straf wordt uitgezeten maar een prettige plek om even terug te trekken. Ook kan het helpen om het aantal keuzes te beperken dat je kind moet maken, denk daarbij aan speelgoed en activiteiten.
Driftbuien komen voort uit onmacht. Op een adaptieve manier kun je niet meer je emoties uiten. Voor volwassenen is het al lastig om over je gevoel te praten, laat staan als je taalontwikkeling nog in volle gang is. Help je kind daardoor om emoties te uiten door gebruik te maken van metaforen. Een bekende manier is om je gevoel te uiten in het weerbericht. Ook kun je je kind helpen door zelf te benoemen wat je ziet. Zorg er hierbij voor dat je niet invult, maar blijf bij de letterlijke observatie: "Ik hoor je met luide stem praten, klopt het dat je je boos voelt?" Nou, dat kan ik me goed voorstellen als je nu niet kan spelen terwijl je dat wel graag wilt.
Gebruik ook positieve bewoordingen als ze hun emoties op een goede manier uiten. Al doen ze 5 dingen “verkeerd”, leg de nadruk toch op dat ene wat wel goed gaat.
Zoals gezegd is consistentie en duidelijkheid cruciaal in de opvoeding om het kind een veilig gevoel te geven. Dit kan een sleutelrol spelen bij het managen van een driftbui. Denk hierbij dan aan bijvoorbeeld:
Kinderen moeten weten wat acceptabel gedrag is en wat niet. Dit leren ze door het voorbeeld wat ze krijgen van opvoeders. Daarnaast is het belangrijk consequent te reageren wanneer een van de grenzen wordt overschreden. Wanneer ouders duidelijk en consequent zijn in hun verwachtingen en de gevolgen van gedrag, leren kinderen wat ze kunnen verwachten en hoe ze binnen die grenzen kunnen opereren.
Consequent zijn betekent niet dat je eigenwijs of onbuigzaam moet zijn. Het gaat erom dat je betrouwbaar bent in je reacties en de regels die je stelt. Lach niet de ene keer om een uiting om de volgende keer boos te worden. Uitzonderingen maken mag, maar wel altijd met duidelijke communicatie en dezelfde energie. Vergeet niet om positief gedrag te versterken met lof en beloningen, want dit blijft de meest effectieve manier om gedrag te veranderen.
Flexibiliteit is hierbij een essentieel onderdeel. Ouders zijn geen robots en kunnen niet altijd hetzelfde bieden. Het is mogelijk om flexibel te zijn binnen de grenzen van duidelijke en consistente verwachtingen. Dit betekent dat je de regels aanpast aan de situatie en leeftijd van het kind, terwijl je tegelijkertijd de kernwaarden in het oog houdt. Flexibiliteit is een belangrijk element in de opvoeding en het is enorm belangrijk om goed voor jezelf te zorgen zodat je qua energie zo consistent mogelijk kunt zijn.
Als dit allemaal in de thuissituatie lukt, heb je al een enorme stap gemaakt om het anker voor je kind te zijn. Als het gaat over een driftbui van je kind in het openbaar is het weer een heel andere situatie als je alle afkeurende blikken van omstanders ziet. Hoe kun je daar nu mee omgaan en waarom is het belangrijk voor je kind dat jij hier aandacht aan besteedt?
Mijn stokpaardje, jouw eigen energie. Wanneer je kind een driftbui heeft, is het gemakkelijk om zelf overweldigd te raken door emoties en alleen op je kind te focussen. Essentieel is echter om zelf kalm te blijven en je eigen energie te beheersen. Haal diep adem en herinner jezelf dat je veilig bent en er niet veel aan de hand is. Zo kun je een ankerpunt zijn voor je kind. Jouw rustige aanwezigheid kan namelijk helpen om hun angst te verminderen en hen sneller te kalmeren.
Kinderen schatten een situatie in hoe hun ouders reageren. Ontzettende turbulentie is helemaal niet zo erg als je ziet dat de stewardessen rustig door blijven werken. Jij vervult dezelfde rol voor je kind. Ga je met zijn energie mee, dan wordt je kind nog onrustiger. Blijf je kalm, ben je een anker voor je kind waar hij zich aan vast kan houden om zelf rustig te worden. Dit helpt niet alleen om in de huidige driftbui rustig te worden, maar is ook een belangrijke les over zelfbeheersing en emotionele regulering.
Een driftbui is daarbij een perfect moment om onvoorwaardelijke liefde en acceptatie te tonen. Het is makkelijk om liefde te tonen als dingen goed gaan, maar juist tijdens de uitdagende momenten heeft je kind je het meest nodig. Door kalm en liefdevol te blijven (ongeacht het gedrag), versterk je de band met je kind en bied je hen de veiligheid die ze nodig hebben om door hun emoties te navigeren.
Maar dan heb je nog de reacties van omstanders. Het is moeilijk om niet te reageren op de blikken en opmerkingen van omstanders. Toets hoe je denkt, hoe omstanders denken, aan hoe je zelf zou denken. Niks anders is belangrijk en zegt alles over de ander en niks voor jou. Heb jij begrip en empathie voor de ouder tijdens een driftbui? Dan zal de ander dat ook voor jou hebben en zo niet, dan is dat echt hun probleem!
Door deze benaderingen te volgen, wordt je kind niet alleen sneller rustig, maar ben je ook een krachtig voorbeeld van geduld en liefde. Dit zijn de momenten die, hoewel moeilijk, de kans bieden om te groeien en te leren, zowel voor jou als je kind.
Het omgaan met de oordelen van anderen is voor veel mensen een zware last, vooral tijdens de kwetsbare momenten van een driftbui. Daarom nog enkele tips om met deze druk om te gaan:
Het is belangrijk om te onthouden dat iedere omstander jouw situatie herkent en grote kans zelf in een soortgelijke situatie te hebben gezeten. Belangrijk is dat je namens jouw waarden blijft handelen en daarmee de mening van anderen toetst hoe jij zou denken. Iedereen is anders en heeft zijn eigen problemen. Hoe iemand echt denkt zal je nooit weten maar hopelijk kun je rust vinden in de gedachte dat jij empathie zou hebben dus ook verdient die te krijgen als je zelf in de situatie zit.
Daarnaast is jouw kind het belangrijkst en verdient alle focus en aandacht. Zet je prioriteiten goed.
Kritiek kan pijnlijk zijn en geeft altijd een lichamelijke reactie. Heel normaal en helemaal niet erg. Hoe je hier weer op reageert is echter wel belangrijk. Het is essentieel om technieken te ontwikkelen en gebruiken om te reageren op de eerste reactie. Denk aan: diepe ademhaling, positieve zelfspraak, of het nemen van een moment om jezelf te herinneren aan je waarden als ouder. Door stevig met beide benen op de grond te staan, kun je voorkomen dat je overweldigd wordt door negatieve feedback.
Het navigeren door de troebele wateren van een driftbui en de sociale druk is een universele uitdaging en onvermijdelijk in het ouderschap. Deze momenten testen het geduld en de veerkracht van ouders, maar bieden ook een kans voor groei en verbinding. We hebben het belang besproken van het creëren van een voorspelbare omgeving voor kinderen, het belang van routine, en het stellen van duidelijke grenzen. We hebben ook benadrukt hoe essentieel het is om kalm en consistent te blijven in deze situaties en goed voor jezelf te zorgen zodat je veerkrachtig bent om hier meer om te gaan. Als ouder is het jouw rol om een anker van stabiliteit te zijn tijdens de emotionele stormen van je kind.
Het is belangrijk om te onthouden dat driftbuien over niet kunnen in plaats van niet willen gaan. Het is een normaal onderdeel van de ontwikkeling van je kind en dat het beheersen hiervan kost tijd en oefening. Het tonen van onvoorwaardelijke liefde en het bieden van een veilige haven voor je kind zijn onderschatte elementen die voor veerkracht, zelfverzekerdheid en veiligheid zorgen bij je kind. Bovendien is het beheren van je eigen reacties op de oordelen van anderen een oefening waar je in het leven nog veel plezier van zult hebben.
Terwijl we de reis van het ouderschap doordendert, is het cruciaal om geduldig en begripvol te blijven. Elke driftbui is een leermoment, niet alleen voor het kind maar ook voor jou als ouder. Door liefde, begeleiding en de juiste ondersteuning te bieden, kunnen we onze kinderen helpen om gezonde emotionele regulatie vaardigheden te ontwikkelen die hen van pas zullen komen in de volwassenheid van hun leven. Als je extra hulp nodig hebt om met de uitdaging van je kind om te gaan, twijfel dan niet om een mail te sturen naar ons zodat we je kunnen helpen om snel en simpel het gedrag van je kind weer op het goede spoor te zetten.
