Boosheid hoort erbij! Het is een universele emotie, ervaren door iedereen, van baby’s tot senioren. Bij kinderen kan deze emotie echter vaak intenser en overweldigender zijn, simpelweg omdat ze nog niet over de tools beschikken om effectief met de boosheid om te gaan. Als ouders is het onze taak om hen te begeleiden door deze stormen van emotie, hen te leren hoe ze hun gevoelens op een gezonde manier kunnen uiten en hen te ondersteunen in hun emotionele groei.

Hierbij is het belangrijk om te begrijpen dat boosheid op zich niet 'verkeerd' is. Het is een natuurlijke reactie op frustratie, onrecht of pijn. Iets wat jij en ik ook ervaren. De problemen ontstaan echter wanneer deze boosheid op een destructieve manier wordt geuit, zoals schreeuwen, slaan of dingen breken. Dit onderscheid tussen het voelen van de emotie en de manier waarop deze wordt geuit, is cruciaal en waar ik in dit artikel op zal focussen. Het is onze verantwoordelijkheid om kinderen te leren dat, hoewel het oké is om boosheid te voelen, je de juiste keuzes moet maken hoe je de boosheid op een constructieve manier uit

De Complexiteit van Kinderlijke Boosheid: Begrijpen en Begeleiden

In deze blogpost zal ik enkele effectieve strategieën uitleggen die je kunt gebruiken om je kinderen te helpen bij het beheersen en uiten van hun boosheid. Van het belang van rolmodellen tot het bieden van positieve bevestiging, deze tools zijn er om zowel het kind als de ouder te ondersteunen in hun reis van emotionele ontwikkeling. En een mooie reis is het.

Het doel is dus niet om de boosheid te onderdrukken of te negeren, maar om deze op een veilige en constructieve manier te uiten waardoor kinderen kunnen leren, groeien en bloeien. Door dit te doen, geef je hen niet alleen de tools om met hun huidige emoties om te gaan, maar ook de vaardigheden die ze nodig hebben om in de toekomst gezonde relaties en emotioneel welzijn te bevorderen.

Je mag boos zijn: Emotie versus Expressie

Boosheid is een fundamentele en menselijke emotie, net zo natuurlijk als blijdschap, verdriet of angst. Iedereen ervaart op een bepaald moment in zijn leven boosheid en waar je soms ook even niet mee om kunt gaan, en dat is volkomen normaal. Wat echter van cruciaal belang is, is het onderscheid tussen het voelen van boosheid en de manier waarop die boosheid wordt geuit.

Wanneer een kind boos is, voelt het een golf van emotie die vaak moeilijk te begrijpen of te beheersen is. De emotie is dus op zich niet het probleem. Het wordt pas problematisch wanneer het kind niet weet hoe het deze gevoelens op een gezonde manier kan uiten en in plaats daarvan kiest voor destructieve gedragingen zoals schreeuwen, slaan of dingen breken. Belangrijk hierbij is ook om te lezen dat je kind niet weet hoe hij met de overweldigende emotie om moet gaan. Het heeft dus geen zin om je kind hiervoor te straffen, maar juist te begeleiden.

Ook is het essentieel om te begrijpen dat het onderdrukken van de emotie van boosheid niet de oplossing is. In plaats daarvan moeten we kinderen de ruimte geven om hun gevoelens te erkennen en te uiten. Door kinderen te begeleiden en hen tools en technieken te bieden om hun boosheid op een constructieve manier te uiten, helpen we hen om zich emotioneel te ontwikkelen en zelfbeheersing te stimuleren.

Houd hierbij rekening dat je kind het ook niet in 1 keer goed hoeft te doen en geef ruimte om te leren. Zorg er altijd voor dat iedereen veilig is en biedt binnen dit kader de ruimte om te leren en bied begeleiding. Door dit te doen, geven we hen de vaardigheden die ze nodig hebben om in de toekomst met uitdagingen en frustraties om te gaan.

Wees zelf het goede voorbeeld

Een grote vergissing en gemiste kans van ouders is vaak dat de focus alleen op de kinderen ligt en de eigen emotie en energie wordt verwaarloosd. Kinderen zijn van nature observators. Ze leren door wat ze zien en niet door wat ze horen. Ze absorberen de visuele informatie uit hun omgeving en leren door te kijken naar de acties en reacties van de volwassenen om hen heen. Als zodanig spelen ouders een cruciale rol als rolmodellen, vooral als het gaat om het omgaan met emoties zoals boosheid.

Het belang van rolmodellen kan ik niet genoeg benadrukken. Kinderen kijken naar hun ouders om te leren hoe ze zich moeten gedragen als ze ongemakkelijk of onzeker zijn. Wanneer een ouder kalm en beheerst reageert in stressvolle of frustrerende situaties, leert het kind dat dit een effectieve en gezonde manier is om met boosheid om te gaan.

Enkele praktische voorbeelden van hoe je als ouder kunt laten zien hoe je op een gezonde manier met boosheid omgaat zijn:

1. Ademhalingstechnieken: Wanneer je je gefrustreerd of boos voelt, neem dan een moment om diep adem te halen en blaas langzaam uit voordat je reageert. Laat je kind zien dat het nemen van een paar diepe ademhalingen kan helpen om te kalmeren en helderder te denken.
2. Communicatie: In plaats van te schreeuwen, gebruik kalme en duidelijke taal om je gevoelens uit te drukken. Bijvoorbeeld: "Ik voel me gefrustreerd omdat het huis rommelig is. Kunnen we samen opruimen?"
3. Time-outs: Als je merkt dat je emoties te hoog oplopen, neem dan een korte pauze om jezelf te verzamelen. Dit kan betekenen dat je even naar een andere kamer gaat of een korte wandeling maakt. Geef ook bij je kind aan waarom je even uit de situatie gaat. Dit leert je kind dat het soms goed is om even afstand te nemen en later terug te komen om een situatie aan te pakken.
4. Reflectie: Na een uitbarsting of een moment van boosheid, neem de tijd om met je kind te praten over wat er is gebeurd. Leg uit waarom je je zo voelde en hoe je ervoor koos om ermee om te gaan. Let hierbij op dat het heel goed is om je excuses aan te bieden. Het kan namelijk dat jij ook een keer niet goed met de emotie bent omgegaan en het is heel gezond en geeft een uitstekend voorbeeld als je daar je excuses voor aanbiedt. Dit maakt het voor je kind de volgende keer ook een stuk makkelijker om excuses te maken.

Door deze technieken in te zetten, geef je je kind praktische tools die ze kunnen gebruiken wanneer ze zelf met boosheid worden geconfronteerd. En let daarbij op dat je kind voornamelijk leert door wat hij ziet en niet door wat hij hoort.

Erkenning en Validatie

Maar is het dan helemaal niet belangrijk wat je zegt op het moment dat je kind boos is? Natuurlijk wel. Elk kind wil gezien en gehoord worden, vooral in momenten van intense emotie. Wanneer een kind boos is, is dit een prachtig moment om onvoorwaardelijke liefde te tonen. Op mooie momenten maar juist ook de liefde uiten op de lelijke momenten is powervol. Het gaat hierbij natuurlijk niet om het goedkeuren van negatief gedrag, maar om het begrijpen en erkennen van de onderliggende gevoelens. En juist benoemen dat je van je kind houdt en wat hij wel goed doet.

Dit kun je dus heel simpel benoemen: "Ik houd van je en ik zie dat je boos bent" of "Het lijkt erop dat je je gefrustreerd voelt", geef je het kind het gevoel dat hun emoties geldig zijn en dat je er bent om te luisteren en te helpen.

Extra tips over hoe communiceren van erkenning en liefde zijn:

1. Actief luisteren: Neem de tijd om echt te luisteren naar wat je kind te zeggen heeft. Dit betekent dat je alle afleidingen opzij zet, oogcontact maakt en reflecteert wat je hebt gehoord.
2. Benoem de emotie: Wijs het kind niet af, maar benoem de emotie van het, zoals "Ik zie dat je boos bent omdat je je speelgoed niet kunt vinden". Je helpt hen op deze manier om hun eigen gevoelens te begrijpen en te verwoorden.
3. Bied alternatieve uitlaatkleppen: Als je kind moeite heeft om zijn boosheid op een gezonde manier te uiten, bied dan alternatieven aan. Dit kan betekenen dat je voorstelt om op een papiertje te krassen, in een kussen te slaan of even naar buiten te gaan om wat stoom af te blazen.
4. Vermijd het minimaliseren van hun gevoelens: Zinnen als "Het is niet zo erg" of "Je hoeft niet boos te zijn" kunnen het kind het gevoel geven dat hun emoties niet geldig zijn. In plaats daarvan kun je zeggen: "Ik begrijp waarom je je zo voelt, ik zou in jouw situatie waarschijnlijk precies hetzelfde voelen. Is er iets wat ik kan doen om je te helpen?"

Door deze benaderingen te gebruiken, geef je je kind het gevoel dat ze worden begrepen en ondersteund, wat op zijn beurt kan helpen om de intensiteit van hun boosheid te verminderen en hen te helpen om de intense emoties op een constructieve manier te uiten.

Positieve Bevestiging

In het midden van een driftbui of een uitbarsting van boosheid kan het gemakkelijk zijn om je te concentreren op het negatieve gedrag van een kind. Echter, het benadrukken van positief gedrag, zelfs tijdens deze uitdagende momenten, kan een krachtige tool zijn om kinderen te begeleiden naar gezondere manieren van het uiten van de emotie. Alles wat je aandacht geeft groeit!

Het belang van positieve bevestiging ligt in het versterken van gewenst gedrag. Wanneer kinderen worden geprezen voor de dingen die ze goed doen, worden ze aangemoedigd om dat gedrag in de toekomst te herhalen. Dit is veel krachtiger dan straffen voor de dingen die ze niet goed doen.

Enkele voorbeelden:

1. Benoem de specifieke gedragingen: In plaats van algemene complimenten, wees specifieke in de dingen die je kind goed doet. Bijvoorbeeld: "Ik merkte dat je wilde schreeuwen, maar je koos ervoor om diep adem te halen. Geweldig!"
2. Gebruik positieve lichaamstaal: Schouders omlaag, door je buik ademen, of een geruststellende aanraking zijn vaak krachtiger dan woorden. Deze gebaren laten je kind zien dat je zelf rustig bent en hun inspanningen ziet en waardeert.
3. Vermijd negatieve labels: In plaats van te zeggen "Wat kun je toch een vervelend kind zijn", kun je veel beter zeggen: "Ik zie dat je moeite hebt om je boosheid te beheersen, maar ik weet dat je het kunt."
4. Bied lof voor zelfbeheersing: Als je kind ervoor kiest om niet te handelen op een impuls tijdens een moment van boosheid, prijs die zelfbeheersing (hoe klein ook). "Ik zag dat je echt boos was, maar je hield je in en sloeg niet. Echt te gek."

Door deze technieken van positieve bevestiging te gebruiken, geef je je kind het vertrouwen en de aanmoediging die ze nodig hebben om hun emoties op een gezonde en constructieve manier te beheren.

Wees het Anker: Jouw Energie als Stabiliserende Kracht

Als ouders zijn we vaak de veilige haven voor stabiliteit en veiligheid voor de kinderen. Tijdens de tumultueuze stormen van kinderlijke emoties is het van cruciaal belang dat we die rol serieus nemen en fungeren als het anker waar onze kinderen zich aan vast kunnen klampen. Veel te vaak gaat de focus naar het negatieve gedrag van het kind en vergeten we helemaal te letten op onze eigen energie.

Het behouden van je eigen kalmte is niet alleen essentieel voor je eigen welzijn om je batterij in het groen te houden, maar ook voor dat van je kind. Kinderen zijn uiterst gevoelig voor de emotionele toestand van de volwassenen om hen heen. Als ze zien dat hun veilige haven kalm en beheerst is, zelfs in stressvolle situaties, helpt dat hen om zich veiliger te voelen en makkelijker om zelf te kalmeren.

Enkele tips :

1. Diepe ademhaling: Wanneer je merkt dat je eigen emoties beginnen op te lopen, neem dan een moment om diep adem te halen en langzaam uit te ademen. Dit helpt om jezelf te je autonome zenuwstelsel te laten weten dat je veilig bent en je hartslag omlaag kan.
2. Neem een pauze: Als je voelt dat je overweldigd raakt, is het oké om even een stap terug te doen. Dit kan betekenen dat je even een andere kamer in gaat of een paar minuten buiten loopt om jezelf te verzamelen. Laat je kind ook weten waarom je even wegloopt
3. Praktiseer mindfulness: Begin de dag met wat tijd voor jezelf. Technieken zoals meditatie of focus kunnen helpen om je eigen emoties te beheren en een gevoel van kalmte te behouden.
4. Zoek ondersteuning: Praat met andere ouders, vrienden of een professional over je eigen gevoelens en uitdagingen. Het delen van je ervaringen kan helpen om perspectief te krijgen en je ondersteund te voelen. Je bent ten slotte niet de enige die hier moeite mee heeft.
5. Herinner jezelf aan het grotere geheel: In het heetst van het moment kan het gemakkelijk zijn om te vergeten dat deze uitbarstingen slechts tijdelijk zijn. Herinner jezelf eraan dat je kind leert en groeit, en dat jouw stabiliteit een cruciale rol speelt in dat proces. Zorg dat iedereen veilig is en bied vervolgens ruimte aan je kind om te groeien en ontwikkelen zonder dat jij helemaal kapot bent aan het einde van de driftbui.

Door je eigen energie te beheren en kalm en beheerst te blijven, houd je zoveel meer energie over en bied je je kind ook nog eens een veilige haven en liefdevolle omgeving waarin ze hun emoties kunnen navigeren en leren hoe ze op een gezonde manier met uitdagingen kunnen omgaan.

Conclusie

Opvoeden is lastig en complex. Maar met enkele eenvoudige tools en technieken in de basis kom je al een heel eind. Het opvoeden van kinderen met sterke emoties kan een uitdaging zijn, maar het is ook een kans om diepe banden te smeden en waardevolle levenslessen te geven. Door het verschil te erkennen tussen het voelen en uiten van boosheid, door zelf het goede voorbeeld te geven, de gevoelens van onze kinderen te erkennen en te valideren, positieve bevestiging te bieden en zelf het stabiele anker te zijn, kunnen we hen begeleiden naar gezondere emotionele expressie.

Aan alle ouders in dezelfde situatie: weet dat je niet alleen bent. Elke uitdaging is een kans voor groei, zowel voor jou als voor je kind. Blijf sterk, blijf je liefde uiten en de positieve kanten benadrukken. Onthoud dat jouw inspanningen een diepgaand effect hebben op het emotionele welzijn van je kind.