Vandaag wil ik dieper in gaan op het pakken van de controle en de verantwoordelijkheid. Waarom is dit nou zo belangrijk? Het maakt niet uit wat je overkomt, maar welke betekenis geef je er aan.
Via Brian Tracy leerde ik voor het eerst over de mentale natuurwetten. We kennen allemaal de natuurwetten als zwaartekracht, maar er bestaan ook mentale natuurwetten. Natuurwetten gelden voor iedereen op elk moment. Door mensen gemaakte wetten kun je overtreden en er soms mee weg komen, bijvoorbeeld in het verkeer. Maar de natuurwetten kun je niet overtreden. De appel zal nooit naar boven vallen. En omdat je er niet bewust mee bezig bent, betekent niet dat de wet er niet is. Hij zal altijd actief zijn, alleen bepaal je zelf of deze positief of negatief uitpakt.
De wet stelt dat hoe meer controle je in je leven ervaart, de positiever je over jezelf denkt. Hoe zelfverzekerder je voelt. Weinig controle ervaren wordt gelinkt aan stress, nervositeit, spanning en andere negatieve emoties als frustratie, boosheid en wanhoop.
Ik wil extra duidelijk maken dat ik het hier niet heb over controle hebben (de baas zijn, beslissing maker), maar controle ervaren. Hoeveel controle ervaar jij over je leven? Met andere woorden, waar leg jij de focus?
In de psychologie wordt dit de Locus of control genoemd en wordt er een onderscheidt gemaakt tussen een interne en een externe locus of control. Een interne locus of control betekent dat je jouw succes en falen toeschrijft aan je eigen inzet en vaardigheden. Een externe locus of control betekent dat je succes en falen toeschrijft aan toeval, geluk of pech of andere externe omstandigheden.
Op de korte termijn is een externe locus of control het fijnst. Het kan heerlijk zijn om iets of iemand de schuld te geven over de situatie. En hier schuilt ook direct het gevaar. Kiezen voor de korte termijn plezier, zorgt voor lange termijn pijn. Op de korte termijn voelt het fijn om je niet kwetsbaar op te hoeven stellen en kan het een quick fix zijn om je beter te voelen. Maar helaas betaal je deze prijs zoals aan het begin van de aflevering geschetst op de lange termijn.
Tijdens mijn coaching bekijk ik de situaties van mijn klanten met dit concept. Als ze een probleem beschrijven, vraag ik mezelf altijd af: “heb je hier een interne of externe locus of control”. Als het extern is, hoe zou je dit om kunnen draaien naar een interne locus of control. En welke actie zou JIJ dan kunnen doen om de situatie te verbeteren.
Er zijn namelijk situaties die helemaal buiten jouw controle liggen. Wat je ook zou doen of zeggen, het zou de situatie niet veranderen. Kun je dan niets anders dan een externe locus of control aannemen? Of wat zou je op zo’n moment kunnen doen?
Er is niet anders te doen dan accepteren. Ik geef toe, makkelijker gezegd dan gedaan. Maar het is wel enorm bevrijdend als het je lukt. En soms is het hardop uitspreken: “Een shitty situatie waar ik niks aan kan doen dus accepteer ik het en ga ik door met mijn leven”. Door jezelf niet als slachtoffer te zien, maak je het thema veel lichter en makkelijker te accepteren.
Dat is de kunst van verantwoordelijkheid nemen. Op de korte termijn pijnlijk, kwetsbaar en vaak gepaard met negatieve emoties. Maar sneller dan je denkt zal dit omdraaien en op de lange termijn kracht, vertrouwen en geluk opbouwen. En dit is uit eigen persoonlijke ervaring.
Ik kon er namelijk wat van. Klagen over wat me allemaal wel niet was overkomen en hoe anderen met mij mee moesten leven. Maar toen ik de challenge zelf aanging, kwamen resultaten een stuk sneller dan ik ooit had kunnen dromen. Luister daarom de aflevering zeker tot het einde om de challenge van deze week aan te gaan!
Er is een buitenwereld en een binnenwereld. De buitenwereld, daar hebben we helaas weinig controle over. Iedereen is verantwoordelijk voor zijn of haar gedrag. Als je piekert, gaat dit ook over de buitenwereld. Dit gegeven kun je gebruiken de volgende keer als je in de nacht wakker wordt en je begint te piekeren over iets waar je geen controle over hebt. Door dit tegen jezelf te zeggen: “Ik pieker nu over iets in de buitenwereld waar ik totaal geen controle over heb”. Dit zal het thema direct al verlichten.
De binnen wereld, daar heb je de maximale controle. Ken je de uitdrukking: Het maakt niet uit wat je in het leven overkomt, het gaat erom welke betekenis je er aan geeft. Deze slaat ook helemaal op de wet van controle. Jij bepaalt welke betekenis je geeft aan de situatie. Als ik in een moeilijke situatie zit, denk ik als eerst bij mezelf: “Stel er ligt hier een les verborgen, welke zou dat dan zijn?”. Je kijkt direct met andere ogen naar de situatie.
Een reactie op een situatie verloopt via een proces.
Er is een stressor waar je mee te maken krijgt. Op basis van eerdere ervaringen geef je in een split second een betekenis aan deze situatie. Aan de hand van deze betekenis voel je een emotie en die drijft je (re)actie.
Door op deze manier te reageren wordt je gedreven door je emotie. Heb je dat ook wel eens gehad? Dat je uit een emotie reageerde en hier later spijt van had? Dit betekent dat je uit een primaire emotie reageerde en niet meer rationeel nadacht. Emoties zijn mooi, ze geven betekenis aan het leven en je hebt ze nodig. Maar zou het in veel situaties niet veel handiger zijn door rationeel te reageren in plaats van emotioneel?
En hoe kun je dat nou doen? Nou je gaat eenzelfde patroon aan, je doorloopt de cirkel nog een keer. Alleen verander je de volgorde. Je draait de actie en de emotie om. Luister in de aflevering hoe ik het proces op een andere manier doorloop aan de hand van een voorbeeld.
Succes met de challenge van deze week! Je kunt het!
